पीएम दक्ष योजना 2021 PM Daksh Yojana Marathi

पीएम दक्ष योजना 2021 PM Daksh Yojana Marathi । प्रधानमंत्री दक्ष योजना । PMKVY Information In Marathi । PM Daksh Yojana Portal । PM Daksh Yojana Registration online । PM Daksh Yojana Training । PM Daksh App Download

देशातील १८ ते ४५ या वयोगटामधील युवकांच्या कारागिरी, कौशल्य यामध्ये वाढ होण्यासाठी त्यांना मोफत प्रशिक्षण देणे, त्यांच्यातील उद्योजकता वाढविणे तसेच रोजगार उपलब्ध करण्याच्या दृष्टीने PM दक्ष योजना Pradhan Mantri Dakshta Kushalta Sampann Hitgrahi Yojana (PMKVY) सुरू करण्यात आली. पीएम दक्ष (PM - DAKSH YOJANA 2021) योजनेची सुरवात केंद्रीय सामाजिक न्याय आणि हक्क मंत्री वीरेंद्र कुमार यांनी ७ ऑगस्ट, २०२१ रोजी यांनी सुरु केली. आणि संपूर्ण देशात दिनांक15 ऑगस्ट, 2021 पासून राबविण्यात मान्यता मिळाली.

देशातील मागासवर्गीय, अनुसूचित जाती व जमाती आणि सफाई कर्मचाऱ्यांकरता कौशल्य विकास योजना सुलभ करण्यासाठी पीएम दक्ष पोर्टल व मोबाईल ऍप सुरु करण्यात आलं. या योजनेतंर्गत Pradhanmantri Daksh Yojana पात्र लाभार्थींना मोफत प्रशिक्षण दिलं जातं. त्यासाठी सरकारी ट्रेनिंग इंस्टीट्यूटची स्थापना सरकारचं मंत्रालय किंवा इतर संस्थांद्वारे करण्यात आली आहे.

पात्र व्यक्तींना 'पीएम-दक्ष-PM Daksh Yojana Portal' पोर्टलवर जाऊन कौशल्य विकास प्रशिक्षण (Skill Development Training) घेण्यासाठी सहजरित्या ऑनलाईन अर्ज करता येऊ शकतो. PM-DAKSH (PMKVY Information In Marathi) ही SC, OBC, EBC, DNTs, स्वच्छता कामगारांना कचरा उचलणाऱ्यांसह कमाल मर्यादित व्यक्तींच्या कौशल्यासाठी चालना देणारी एक केंद्रपुरस्कृत योजना आहे.

पीएम दक्ष योजना 2021 उद्दिष्टे:

लक्ष्य गटातील खालील विभागांमधून पहिल्या वर्षी म्हणजेच 2021-22 मध्ये सुमारे 0.५ लाख तरुणांसह पुढील ५ वर्षांमध्ये २.७ लाख व्यक्तींची अष्टपैलू क्षमता आणि पारंगतता यात सुधारणा करणे ही या पंतप्रधान दक्ष योजनेची मुख्य उद्दिष्टे आहेत.

• प्रशिक्षणामुळे कारागीर व्यवसायात त्यांची उत्पन्न निर्मिती क्षमता सुधारू शकतात.

• महिला - त्यांच्या घरगुती कामांकडे दुर्लक्ष न करता स्वत: ला आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करून स्वयंरोजगारात प्रवेश करू शकतात.

• लक्ष्य गटातील तरुण - नोकरीच्या व्यवसायात दीर्घकालीन प्रशिक्षण आणि विशेषज्ञता मिळवू शकतात ज्यामुळे त्यांना नोकरीच्या बाजारपेठेत चांगले स्थान मिळू शकेल.

योजनेअंतर्गत, पात्र लक्ष्यीत गटांना पुढील घटकांचे कौशल्य विकास प्रशिक्षण दिले जाते.

१. कौशल्य वृद्धी/पुनरकौशल्य Up Skilling and Reskilling Programme

२. लघुकालीन प्रशिक्षण कार्यक्रम Short Term Training Programme

३. दीर्घकालीन प्रशिक्षण कार्यक्रम Short Term Training Programme

४. उद्योजगता विकास कार्यक्रम Entrepreneurship Development Program

१. कौशल्य वृद्धी/पुनरकौशल्य Up Skilling and Reskilling Programme

• ग्रामीण आणि कारागीर, घरगुती कामगार, स्वच्छता कामगार इत्यादींना सरावाच्या व्यवसायावर प्रशिक्षण, जसे की मातीची भांडी, विणकाम, सुतारकाम, कचरा वेगळे करणे, घरगुती कामगार इत्यादी.

• कालावधी: 32 ते 80 तास आणि एका महिन्यापर्यंत अंतर.

• प्रशिक्षण खर्च सामान्य खर्च मानकांच्या मर्यादेपर्यंत मर्यादित असेल, याशिवाय प्रशिक्षणार्थींना वेतन हानीच्या भरपाईसाठी रु. २५००/-.

२. लघुकालीन प्रशिक्षण कार्यक्रम Short Term Training Programme

• MSDE ने जारी केलेल्या राष्ट्रीय कौशल्य पात्रता फ्रेमवर्क (NSQF)/ राष्ट्रीय व्यावसायिक मानक (NOS) नुसार विविध नोकरीच्या भूमिका.

• आर्थिक आणि डिजिटल साक्षरतेसह वेतन/स्वयंरोजगाराच्या संधी जसे स्वयंरोजगार शिंपी प्रशिक्षण, फर्निचर बनवणे, अन्न प्रक्रिया इत्यादींवर लक्ष केंद्रित.

• राष्ट्रीय व्यावसायिक मानके (NOS) आणि पात्रता पॅक (QPs) मध्ये नमूद केल्यानुसार साधारणपणे 200 तास ते 600 तास आणि 6 महिन्यांपर्यंतचा प्रशिक्षण कालावधी.

• प्रशिक्षण खर्च कॉमन कॉस्ट नॉर्म्सच्या मर्यादेपर्यंत मर्यादित असेल, शिवाय अनिवासी प्रशिक्षणार्थींना शिष्यवृत्ती.

३. दीर्घकालीन प्रशिक्षण कार्यक्रम Short Term Training Programme

• प्रशिक्षित उमेदवारांच्या वेतन-नियुक्तीसाठी नोकरीच्या बाजारात चांगली मागणी असलेल्या क्षेत्रांमध्ये दीर्घकालीन प्रशिक्षण.

• प्रशिक्षण कार्यक्रम एनएसक्यूएफ, एनसीव्हीटी, एआयसीटीई, एमएसएमई इत्यादीनुसार उत्पादन तंत्रज्ञान, प्लास्टिक प्रक्रिया, परिधान तंत्रज्ञान, आरोग्य सेवा क्षेत्र इत्यादी क्षेत्रात असतील.

• कालावधी: 5 महिने आणि त्याहून अधिक व सामान्यतः 1 वर्षापर्यंत (1000 तासांपर्यंत), प्रशिक्षण केंद्राच्या संबंधित मंडळ/नियामक मंडळाने ठरविल्याप्रमाणे.

• प्रशिक्षण खर्च CCN नुसार किंवा संबंधित मंडळाने निर्धारित केल्याशिवाय अनिवासी कार्यक्रमांसाठी शिष्यवृत्ती.

४. उद्योजगता विकास कार्यक्रम Entrepreneurship Development Program

• SC आणि OBC युवक ज्यांनी शक्यतो PMKVY अंतर्गत कौशल्य प्रशिक्षण घेतले आहे आणि ज्यांच्याकडे उद्योजक वृत्ती आहे. अशांना या विकास कार्यक्रम अंतर्गत प्रशिक्षण दिले जाते.

• आरएसईटीआयद्वारे राबवल्या जाणाऱ्या एमओआरडीच्या कार्यक्रमांवर आधारित अभ्यासक्रम. RSETIs, NIESBUD, IIE आणि इतर तत्सम संस्थांद्वारे हा विकास कार्यक्रम आयोजित केला जातो.

• व्यवसाय संधी मार्गदर्शन, बाजार सर्वेक्षण, कार्यरत भांडवल आणि त्याचे व्यवस्थापन, व्यवसाय योजना तयार करणे इत्यादी विषयांवर सत्रे.

• कालावधी: साधारणपणे 80-90 तास (10-15 दिवस) किंवा MoRD द्वारे निर्धारित केल्याप्रमाणे. एमओआरडी/कॉमन कॉस्ट नॉर्म्स (सीसीएन) च्या निकषांनुसार प्रशिक्षण खर्च.

PM पीएम दक्ष योजना ठळक वैशिष्ट्ये:

• प्रशिक्षणार्थींना मोफत प्रशिक्षण (PM Daksh Yojana Training) दिले जाते, त्यासाठी शासनाकडून १००% अनुदान प्रशिक्षणार्थींना मिळते.

• अल्पकालीन आणि दीर्घकालीन प्रशिक्षणात ८०% आणि त्यापेक्षा जास्त उपस्थिती असलेल्या प्रशिक्षणार्थींसाठी दरमहा रु. १००० ते रु. १५०० /- पर्यंत शिष्यवृत्ती मिळते.

• प्रशिक्षणार्थीनां ३०००/- प्रति प्रशिक्षणार्थी (PM-DAKSH नुसार रु. २५००/- आणि पुनर्विक्री/अप-स्किलिंगमध्ये ८०% आणि त्याहून अधिक उपस्थिती असलेल्या प्रशिक्षणार्थींसाठी सामान्य खर्च मानकांनुसार रु. ५००/-).

• प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यावर उमेदवारांना प्रमाणपत्र दिले जाते.

• प्रशिक्षित उमेदवारांना मूल्यांकन आणि प्रमाणपत्रानंतर जॉब प्लेसमेंट दिली जाते.

पीएम दक्ष योजना 2021 पात्रता:

खालीलप्रमाणे अटींसह लाभार्थी 18-45 वयोगटातील असावा.

• अनुसूचित जातीतील व इतर मागासवर्गीय (ओबीसी) प्रवर्गातील असावा.

• इतर मागासवर्गीय (ओबीसी) वार्षिक कौटुंबिक उत्पन्न रु. ३ लाख पेक्षा जास्त नसावे.

• दारिद्र्य रेषेखालील (बीपीएल) कार्ड आणि अंत्योदय अन्न योजना (AAY) कार्ड धारक, EBC (Economically Backward Classes) आर्थिकदृष्ट्या मागासवर्गीय ज्यांचे वार्षिक कौटुंबिक उत्पन्न १ लाख असलेल्या व्यक्ती.

• भटक्या, विमुक्त आणि अर्ध भटक्या जमाती DNT (Denotified Tribes).

• सफाई कर्मचारी (कचरा उचलणाऱ्यांसह) आणि त्यांचे आश्रित.

पीएम दक्ष योजना आवश्यक कागदपत्रे:

• अनुसूचित जातीतील व्यक्तींना राज्य सरकारच्या सक्षम प्राधिकरणाद्वारे दिलेले जात प्रमाणपत्र आवश्यक.

• इतर मागासवर्गीय (ओबीसी) प्रवर्गातील व्यक्तींना जात प्रमाणपत्रसह उत्पन्नाचा दाखला.

• आर्थिकदृष्ट्या मागासवर्गीय व्यक्तींना (बीपीएल) कार्ड आणि अंत्योदय अन्न योजना (AAY) कार्ड इत्यादी उत्पन्नाचा दाखला म्हणून ग्राह्य धरला जातो. ईबीसीच्या ( EBC - Economically Backward Classes) बाबतीत जातीचे प्रमाणपत्र आवश्यक नाही.

• भटक्या, विमुक्त आणि अर्ध भटक्या जमाती DNT(Denotified Tribes) साठी त्याच्या/तिच्या विशिष्ट जातीच्या उमेदवाराच्या स्व-घोषणेच्या रूपात हाती घेणे, जन्मतारीख आणि पत्ता यासह समुदाय/क्लस्टरच्या स्थानिक प्रधानकडून मान्यता आवश्यक.

• तसेच, सफाई कामगारांसाठी व्यवसाय प्रमाणपत्र सादर करणे आवश्यक.

पीएम दक्ष योजना २०२१ इतर ठळक मुद्दे:

• योजनेंतर्गत अनुसूचित जाती, मागासवर्गीय व सफाई कर्मचार्यांसाठी कौशल्य विकासाबाबत सर्व माहितीची उपलब्धता.

• प्रशिक्षण संस्थेत नोंदणी व पसंतीच्या कार्यक्रमानुसार रजिस्ट्रेशन करण्याची सुविधा.

• प्रशिक्षण कालावधी दरम्यान चेहरा आणि डोळा स्कॅनिंगद्वारे आपली उपस्थिती नोंदवण्याची सुविधा.

PM दक्ष योजना ऑनलाईन अर्ज प्रक्रिया:

PM दक्ष योजना online अर्ज (PM daksh yojana registration online) अर्ज करण्यासाठी सर्वप्रथम पीएम दक्ष योजनेचा अधिकृत संकेतस्थळावर भेट देऊन Candidate Registration करावे लागेल. त्यासाठी -

१. PM Daksh Portal वर जाऊन 'Candidate Registration' हा पर्याय निवडा. थेट जाण्यासाठी ईथे क्लिक करा.

२. त्यानंतर, तुमच्यासमोर 'Candidate Registration' चा फॉर्म उघडेल त्यात योग्य ती माहिती भरा. (उदा. नाव, जन्मतारीख, पत्ता, आधार क्रमांक, राज्य व शिक्षण).

३. शिक्षणाचा पुरावा म्हणून मार्कशीट/सर्टिफिकेट, उत्पन्नचा दाखला, तुमचा फोटो अपलोड करा.

४. त्यानंतर, बँक खात्यासोबत आधार लिंक आहे की नाही ते निवडा.

५. मोबाइल क्रमांक टाकून, ओटीपी 'OTP Verify' करा.

६. त्यानंतर, तुम्हाला प्रशिक्षण 'Training details' भरायच्या आहेत. जसं की, तुमचे राज्य, शहर व जवळचे ट्रेनिंग सेंटर निवडा.

७. तुमचे जॉब स्कील रोल निवडा. (२ प्राधान्य पर्याय निवडा).

८. ट्रेंनिग इन्स्टिट्यूट निवडा.

९. त्यानंतर, शेवटी बँक खाताचा तपशील भरा. (खाते क्रमांक, शाखा, IFSC code इ.) व confirm करा.

अशा प्रकारे पीएम दक्ष योजनेअंतर्गत online अर्ज केल्या नंतर तुम्हाला युजर नेम व पासवर्ड तुमच्या मोबाईलवर पाठवला जाईल तो जतन करून ठेवा.